In deze paragraaf lichten wij de mutaties ten opzichte van de Perspectiefnota 2017-2020 toe. Het zijn actualisaties binnen de verschillende beleidsterreinen. Deze mutaties zijn nog niet verwerkt op de programmabladen.

VGGM         € 500.000 V
De effecten van de regionalisatie van de Brandweer worden steeds meer zichtbaar in onder meer een efficiëntere inzet van personeel en materieel. Daarnaast leidt de lage rentestand eveneens tot een financieel voordelig resultaat. Naar verwachting leidt dit per saldo tot een voordeel van € 500.000. Komend jaar vindt, drie jaar na regionalisatie van de brandweer, een herijking van de budgetten plaats. Eventuele effecten hiervan worden zichtbaar in de begroting 2018.

AZC   divers
Bij de Perspectiefnota 2017-2020 zijn de volgende middelen beschikbaar gesteld voor de realisering van
de AZC’s in de gemeente Ede.
  Bedragen x € 1.000

Door het besluit van de COA om geen AZC’s in Ede te realiseren kan een groot gedeelte van de beschikbare middelen vrijvallen. Dit geldt in ieder geval voor alle middelen die beschikbaar waren gesteld vanaf 2017. Ook de middelen voor toezicht in 2016 kunnen vrijvallen. Daarnaast zijn er minimale kosten gemaakt ten behoeve van planvoorbereidingen en uitwerking van de ideeën van bewoners. Het bedrag dat gereserveerd staat voor flankerend beleid kan dus ook grotendeels vrijvallen.

De afgelopen periode zijn er wel kosten gemaakt voor onder andere onderzoeken, projectorganisatie, communicatie en omgevingscoördinator/aanspreekpunt. Het COA is bereid om de plan- en juridische kosten in ieder geval te betalen. Het college wil ook de overige kosten vergoed krijgen door de COA. De VNG wordt landelijk ingeschakeld om bij het Rijk te bewerkstelligen dat gemeenten gecompenseerd worden voor de gemaakte kosten. Een overleg hierover vindt medio oktober plaats. De verwachting is dat uit dit overleg afspraken en richtlijnen komen voor de compensatie van gemaakte kosten. Het college zal met een definitief overzicht komen zodra de landelijke richtlijnen hiervoor bekend zijn en de onderhandelingen met de COA zijn afgerond. We komen hier uiterlijk bij de Programmarekening 2016 op terug.

Houtopbrengsten   € 50.000 N
De afgelopen jaren is een achterstand in het bosonderhoud ingelopen. Het bos voldoet nu aan het vastgestelde bosbeheerplan. Dit betekent dat er in de komende jaren minder hout uit het bos kan worden verkocht. Daarnaast neemt de houtprijs af. Naar verwachting betreft dit een structurele afname van opbrengsten.

Verkeersvoorzieningen   € -
De vervanging voor VRI’s wordt ook dit jaar uitgesteld. De middelen zijn na 2016 wel benodigd. Bij de jaarrekening komen wij hierop terug.

Nutsbedrijven   € 70.000 N
Medio 2016 zijn de aangepaste legestarieven vastgesteld. Voor de eerste helft van 2016 lagen die tarieven op een niveau dat ze niet kostendekkend zijn.

Parkeren                                 € -
De prognose 2016 komt op basis van het eerste half jaar uit op € 200.000 nadelig. Dit betreft met name verminderde opbrengsten parkeergelden. De trend, dat de totale parkeerinkomsten al jarenlang afnemen vanwege de economische crisis, in combinatie met gewijzigd consumentengedrag (online kopen), zet zich voort. In maart 2016 zijn nieuwe parkeermaatregelen ingevoerd om te proberen deze trend te doorbreken. De slagbomen op de drie gemeentelijke parkeerterreinen zijn verwijderd. Hierdoor vallen deze parkeerterreinen in een fiscaal parkeerregime en hoeft er geen 21% btw van de parkeerinkomsten afgedragen te worden. Gelijktijdig hiermee is het bel parkeren geïntroduceerd. Met bel parkeren wordt op basis van de werkelijke parkeertijd en het geldende tarief via mobiel achteraf betaald. Deze nieuwe maatregelen hebben vooralsnog niet geleid tot een doorbreking van de trend. Wel zien we dat dit geleid heeft tot een gedeeltelijke verschuiving van het parkeren van de gemeentelijke parkeerterreinen naar de Q-park parkeergarages. Deze verschuiving draagt bij aan de inkomstenderving op de gemeentelijke terreinen. Het parkeerkeerterrein Bunschoterplein is begin 2016 heringericht. Hierdoor is er gedurende twee maanden geen parkeergelden geïnd. Deze verwachtte inkomstenderving is niet begroot. Tevens heeft de vestiging van een supermarkt aan het Bunschoterplein tot minder extra parkeeropbrengsten geleid dan verwacht. Overigens blijkt uit de passantenonderzoeken van Locatus dat niet minder bezoekers naar het centrum van Ede komen sinds de invoering van de nieuwe parkeermaatregelen. Uit de rapportage Parkeren en een vitaal centrum blijkt dat de meerderheid van de centrum bezoekers bestaat uit langzaam verkeer (64% van de bezoekers).

Bij de Perspectiefnota 2017-2020 heeft u structureel geld beschikbaar gesteld voor het treffen van extra stimuleringsmaatregelen om de negatieve trend in de parkeerinkomsten te doorbreken. De eerste maatregelen om het parkeren in Ede-Centrum simpel, duidelijk en betaalbaar te maken worden in oktober getroffen. In 2017 zullen verdere maatregelen genomen worden welke moeten bijdragen aan een levendig centrum. Derhalve is de verwachting dat het tekort van € 200.000 in 2016 incidenteel is. Het tekort wordt verrekend met de Reserve Parkeren.

Riolering      € -
Het afgelopen jaar zien we een verbetering van de voortgang van de projecten. Door meer inzet van capaciteit en het opstellen van een integrale planning, zijn dit jaar diverse grootschalige vervangingsrioleringsprojecten gelijktijdig opgestart, zoals Bennekom-oost fase III en IV en Kamperfoelielaan en omgeving. Ook binnen het beheer en onderhoud is een verbetering zichtbaar op meerdere activiteiten. Dit vertaald zich door een overschrijding (€ 475.000) op meerdere activiteiten bij beheer en onderhoud. Reden voor deze extra uitgaven betreft dat er diverse knelpunten naar aanleiding van extreme neerslag bekend zijn geworden welke niet zijn voorzien. Verder dient in kader van integrale planning en afstemming met meerjarenprogramma wegen meer te worden geïnspecteerd dan voorzien. Het particulier afkoppelen Stationsweg omgeving en Burgemeestersbuurt loopt over jaar 2016 boven verwachting en kent een overschrijding (€ 230.000). Dit laatste ontstaat met name omdat op het einde van het project diverse particulieren en woningcoöperatie hebben besloten toch mee te doen.
Binnen het investeringsprogramma is verbetering zichtbaar ten opzichte van voorgaande jaren, toch is er sprake van temporisering in het werk (€ 2.435.000). In hoofdlijn wordt deze onderuitputting van middelen verklaard door temporisering van de realisatie als gevolg van afstemming met de omgeving Hakselseweg (€ 695.000), vertraging binnen de aanbestedingsprocedure relining Veldhuizen (€1.000.000) en renovatie stedelijke gemalen (€ 250.000). Verder is er sprake van verwachte voordelen van in totaal € 720.000, te
weten: in de uitvoering van Bennekom-Oost Deelgebied III en gewijzigde aanpak voor de renovatie van de bergbezinkbassins (€ 90.000). Het overschot wordt verrekend met de voorziening Rioolaanleg en -beheer.

Verduurzaming gemeentelijk vastgoed   2016: € 97.000
  2017 e.v.: € 20.000
Bij de Perspectiefnota 2016-2019 is een raadsbrede motie aangenomen voor de verduurzaming van ons gemeentelijk vastgoed. Bij de behandeling van de nota ‘Uitgangspunten verduurzaming gemeentelijk vastgoed’ in januari van dit jaar in de gemeenteraad is één van de besluiten, middels een amendement, als volgt aangepast: ‘op basis van de uitkomsten van de EPA’s bij de Perspectiefnota 2017-2019 of zo spoedig mogelijk erna met een aanvullend raadsvoorstel te komen om onze ambitie te verwezenlijken’.
Als uitvoering van dit amendement stellen wij voor om de benodigde middelen voor verduurzaming van ons gemeentelijk vastgoed beschikbaar te stellen, te weten € 97.000 incidenteel en € 20.000 structureel.

Onderwijsachterstanden   PM
Ten behoeve van onderwijs aan asielzoekers (primair en voortgezet onderwijs) heeft er voorfinanciering (€ 460.000) door de gemeente Ede plaatsgevonden. Inmiddels ontvangen de schoolbesturen middelen vanuit het ministerie van OCW voor het onderwijs aan deze kinderen. Of de voorfinanciering volledig gecompenseerd gaat worden is nog onzeker.
Voor wat betreft het vervolg van het onderwijsachterstandenbeleid en VVE is het wachten op besluitvorming in de Tweede Kamer. Deze wordt dit najaar verwacht. De effecten hiervan worden betrokken bij de Perspectiefnota 2018-2021.

Jeugdhulp   € 850.000 V

In de Programmarekening 2015 was sprake van een voordeel op jeugd. In de Programmarekening 2015 is een voordeel van € 2,4 miljoen verantwoord en op basis van de (nagenoeg) definitieve afrekening 2015 wordt een extra voordeel van € 0,4 miljoen verwacht. De prognose 2016 komt op basis van het eerste halfjaar uit op € 0,45 miljoen voordelig.
Voor 2017 wordt stevig ingezet op verdere transformatie waardoor de zorgkosten dalen. Het is echter de verwachting dat de financiële effecten hiervan niet het tempo van de daling van het budget kunnen volgen. Het budget daalt met € 3,2 miljoen (inclusief effect septembercirculaire) terwijl een verlaging van zorgkosten is geprognosticeerd op € 1,7 miljoen. Daarnaast is er sprake van een stijging van voogdijzorg in combinatie met de hieraan verbonden budgetsystematiek en de investering in de uitvoering van het sociaal domein (conform besluitvorming Perspectiefnota 2017-2020). Daarmee wordt een incidenteel nadeel verwacht van € 1,75 miljoen voor 2017.

Voor 2018 en verder wordt een structureel sluitende begroting geprognosticeerd.

Exposeum      PM
In de gemeentelijke begroting staat een bedrag van € 500.000 ten behoeve van de exploitatie van een eventueel Exposeum. De verkennende fase om te komen tot het Exposeum wordt binnenkort afgesloten. Besluitvorming hieromtrent is voorzien in het vierde kwartaal van 2016. Afhankelijk van de besluitvorming door college en gemeenteraad wordt u bij de programmarekening nader geïnformeerd. 

Inkomensvoorziening   € -
In de Perspectiefnota 2017-2020 is een stijging van de uitgaven voor algemene inkomensvoorziening gemeld van € 1,5 miljoen in 2016 waarvan € 0,85 miljoen gedekt wordt door de landelijke vangnetregeling. Voor 2016 wordt een verdere stijging van ruim € 0,5 miljoen voorzien. Deze extra stijging wordt voor 2016 volledig gecompenseerd door het landelijk vangnet. De stijging van het uitkeringenbestand wordt mede veroorzaakt door het stijgend aantal statushouders. Het voorstel voor de nieuwe vangnetregeling 2017 laat een verhoging van het eigen risico voor gemeenten zien. Als hiertoe wordt besloten betekent dit voor Ede een nadeel van € 1,1 miljoen in 2017. Daarnaast kunnen ook de inkomsten van de specifieke rijks-doeluitkering wijzigen. De voorspelbaarheid hiervan is beperkt als gevolg van het veranderend verdeelmodel en de variabelen hierin.

Aanvullend inkomen   € 150.000 V

Binnen Aanvullend inkomen doen zich verschillende ontwikkelingen voor.

▪   De uitgaven voor bijzondere bijstand inclusief minimabeleid laten een stijging zien. Dit komt onder andere door een stijging van bijzondere bijstand voor woninginrichtingen en bewindvoering. Een extra risico bij deze kosten is het verhoogde aantal te huisvesten statushouders. De financiële gevolgen van deze taakstelling zijn op dit moment moeilijk in te schatten maar leiden mogelijk tot hogere uitgaven voor woninginrichting. Op dit onderdeel wordt een tekort van € 0,2 miljoen verwacht.
▪   Op het onderdeel WMO-inkomensondersteuning wordt een voordeel verwacht van € 0,35 miljoen verwacht. Deze inschatting kent een grote bandbreedte omdat de doelgroep onbekend is. De inkomensondersteuning heeft met de regeling tegemoetkoming hoge zorgkosten recentelijk concretere vormen aangenomen. De onderschrijding wordt veroorzaakt door het feit dat het een nieuwe regeling is die bij klanten nog onvoldoende bekend is. Hier wordt het tweede half jaar meer op ingezet.

Sociale werkvoorziening   PM
Vanuit de financiële invalshoek zijn de onzekerheden groter dan normaal. Voor de liquidatie van Permar is in de begroting van Ede in 2016 rekening gehouden met kosten van liquidatie, voor afvloeiing van personeel op basis van het rapport SWO/Langedijk. Het is de komende periode een gezamenlijke verantwoordelijkheid voor de deelnemende gemeenten en Permar om er voor te zorgen dat de schadelast beperkt wordt. Ten tijde van het opstellen van de actualisatie kan geen inschatting gegeven worden over de eindafrekening. Dit is afhankelijk van te nemen besluiten over overname activiteiten, personeel en materieel door de gemeenten. Op basis van de reguliere begroting en doorrekening van de bestuursrapportage over het eerste half jaar van Permar tekent zich een nadeel af van € 0,1 miljoen in 2016. Actuele risico’s doen zich bijvoorbeeld voor op het gebied van afnemende omzet. Hiertegenover ziet Permar kansen die moeten leiden tot kostenreductie dan wel omzetverhoging.
De ontwikkeling in meerjarig opzicht staat nog meer dan 2016 in het teken van onzekerheden. Begin 2017 is besluitvorming door de gemeenteraad voorzien over het definitieve ontwerp van het Participatiebedrijf. Binnen Permar raken de lopende bedrijfsuitoefening en het liquidatieproces steeds meer met elkaar vervlochten. In de begroting van Ede heeft bij de meicirculaire een korting plaatsgevonden als gevolg van actualisatie van het verdeelmodel. Daarnaast is onze begroting niet bijgesteld met de doorwerking van de eerder dit jaar afgesloten cao. Deze componenten leggen een extra druk om de beweging ‘van binnen naar buiten’ kracht bij te zetten, waarbij de toegevoegde waarde van sw personeel wordt vergroot. In de eerste maanden van volgend jaar moeten de financiële contouren voor 2017 en verder duidelijker zijn en de onzekerheden van nu voor een groot deel zijn teruggebracht.

Maatschappelijke ondersteuning - algemeen   € 250.000 V

Op het incidentele budget passende ondersteuning thuis, die onder meer voor algemene kosten, de transformatieopgave en een zorgvuldige overgang vanuit de AWBZ is bedoeld, resteert naar verwachting een bedrag van € 250.000.

Ondersteuning en waardering mantelzorg    € 160.000 V
Het budget voor ondersteuning en waardering mantelzorgers bestaat uit een financiële waardering en een compensatieregeling voor de eigen bijdrage bij gebruik van de huishoudelijke toeslagregeling (HHT). Om de uitgangspunten van de Wmo te kunnen realiseren is een duurzaam mantelzorgbeleid belangrijk. Ondersteuning en waardering van mantelzorgers zijn daar onderdeel van. In 2016 verwachten we ongeveer 1.500 aanvragen voor een financiële waardering van € 100. Bij de compensatieregeling voor de eigen bijdrage HHT zijn 350 deelnemende mantelzorgers geraamd. Het aantal deelnemers zien we momenteel stijgen naar circa 225. Daarnaast zetten we nog in op mantelzorgondersteuning via de vrijwillige mantelzorgcoach, activiteiten rondom Dag van de Mantelzorg en start van het project jonge mantelzorgers.
Per saldo echter resteert naar verwachting een bedrag van € 160.000. Vooruit kijkend naar 2017 en volgende jaren zullen de middelen mantelzorg anders ingezet worden. De nota mantelzorgbeleid (najaar 2016 vast te stellen door de gemeenteraad) vraagt om meer mogelijkheden en variatie in ondersteuningsmaatregelen voor mantelzorgers en herpositionering van het steunpunt mantelzorg, onder andere respijtmogelijkheden en uitbreiding steunpunt mantelzorg. 

Hulp bij huishouden - toeslag (HHT)   € -
Deze toeslagregeling op de hulp bij het huishouden is bedoeld voor bestaande cliënten (1 extra uur) en mantelzorgers (2 uren). De prognose 2016 van de kosten minus de eigen bijdrage komt op basis van het eerste halfjaar uit op € 500.000 voordelig. De uitnutting met betrekking tot de in het plan van aanpak HHT 2016 opgegeven aantallen cliënten/mantelzorgers en uren bedraagt in de praktijk nog geen 50%. Dit voordeel komt bovenop de vorig jaar gedane resultaatbestemming van € 700.000, die in de reserve overlopende verplichtingen is gereserveerd. We willen deze incidentele middelen van de doeluitkering HHT gefaseerd betrekken bij het HH-beleid 2017-2020. Bij de Programmarekening 2016 komen wij hierop terug. Vanaf 2017 is dit benodigd voor het verbrede product thuisondersteuning, een stijgend aantal mantelzorgers, het versterken van de signaleringsfunctie van thuiszorgmedewerkers en voor de start van pilotprojecten voor nieuwe arrangementen (HH/begeleiding).

Hulp bij het huishouden   € 900.000 V
De prognose 2016 komt op basis van het eerste halfjaar uit op € 900.000 voordelig. Onderdeel van het resultaat betreft de bij de Meicirculaire 2016 extra verkregen middelen (€ 215.000) voor vooral de loon- en prijsstijgingen. Bij de prognose van het resultaat is ingeschat dat ongeveer 90% van de indicaties daadwerkelijk leidt tot een verzilvering van de zorg. Gemiddeld wordt bij de HH1 (schoonmaak) ongeveer 2,5 uren per week geïndiceerd. Bij HH2 (schoonmaak en regievoering) ligt dit gemiddelde op 3,2 uren per week. We hebben nog geen definitieve cijfers met betrekking tot de uitputting PGB. In de prognose is de PGB-uitputting geraamd op 70%. Voor 2017 verwachten we een sluitende begroting. Het nieuwe beleid HH (thuisondersteuning) leidt tot extra kosten (€ 600.000) en daarnaast verwachten we nog een extra stijging van het aantal mantelzorgers dat in 2017 gebruik zal maken van de voor hen gratis hulp bij het huishouden (€ 200.000).

Begeleiding, persoonlijke verzorging en kortdurend verblijf   € 2.250.000 V
Bij de accountantscontrole medio dit jaar op de Jaarrekening 2015 blijkt dat de (nagenoeg) definitieve afrekening en actualisatie voordeliger uitvalt, dan de (gedeeltelijke) aannames in de jaarrekening. Hierdoor wordt in 2016 een additioneel voordeel verwacht van € 0,55 miljoen. Ook in 2016 is samen met de aanbieders maximaal ingezet op het optimaal bedienen van de klanten. De prognose voor 2016 komt op basis van het eerste halfjaar uit op € 1,7 miljoen voordelig. We gaan er hierbij vanuit dat de besteding van de PGB ook iets zal achterblijven. Duidelijk is geworden dat het verkregen budget bij de transitie te hoog is vastgesteld. Recent is bericht van de VNG ontvangen dat het budget in 2017 met circa € 1 miljoen wordt gekort ten gunste van onder meer de langdurige zorg. Feit is dat er meer cliënten dan van te voren gepland van de Wlz gebruik hebben gemaakt. Wij hebben dit bij de Programmarekening 2015 ook al verwacht en geschreven. De resterende middelen 2016 worden overigens niet verrekend. Voor 2017 verwachten we een sluitende begroting aangezien er dan ook nog een openstaande taakstelling als gevolg van met name het objectieve verdeelmodel van € 0,7 miljoen bestaat.

Collectief vervoer (regiotaxi)   € 150.000 V
Van de provincie is de afrekening 2015 voor het regiovervoer ontvangen, waarbij de kosten van 2015 € 100.000 lager uitvallen. Voor 2016 voorzien we voordelen, maar worden er ook niet geraamde incidentele kosten gemaakt. Dit betreft kosten voor de implementatie van de Valleihopper en een pilotproject vervoer om reizigers die met de regiotaxi naar het ziekenhuis reizen, te verleiden gebruik te maken van andere vervoersmiddelen. Per saldo in 2016 een voordeel van € 50.000. In 2017 wordt overigens de regio Food Valley verantwoordelijk voor het collectieve vervoer (regiotaxi), inclusief het openbaar vervoer (OV-deel).

Hulpmiddelen en woonvoorzieningen    € 160.000 V
De verstrekkingen van hulpmiddelen en woonvoorzieningen blijven iets achter op de ramingen. Op de hulpmiddelen is een voordeel zichtbaar van € 60.000 en op de woonvoorzieningen € 100.000. Naast het toepassen van goedkopere oplossingen doet de verwachte stijging van kosten, door een toenemende vergrijzing en het langer thuis wonen, zich (nog) niet voor.

Maatschappelijke opvang   € -
Voor het jaar 2016 betreft het voordeel op de regionale opvang € 465.000. Voor € 145.000 betreft dit het resultaat van de definitieve afrekening 2015. Vooral de trajectfinanciering heeft geleid tot een neerwaartse bijstelling van subsidies. Er is in 2016 echter ook extra geïnvesteerd. Door tijdelijke uitbreiding van de Maatschappelijke Opvang (14 kamers voor alleenstaanden aan de Nieuwe Stationsstraat en twee gezinsappartementen) zijn de subsidies gedurende het jaar opgehoogd. Daarnaast zijn er meer kosten gemaakt door tijdelijke uitbreiding van de beleidscapaciteit en door sterkere inzet op preventie. Hierdoor is het in de gehele regio mogelijk bemoeizorg bij (dreigende) dakloosheid in te zetten ter voorkoming van gebruik van de Maatschappelijke Opvang. Met de regio zijn afspraken gemaakt over lokale inzet, waardoor lokale gemeenten in staat zijn pilots voor te stellen die bekostigd worden uit de doeluitkering Maatschappelijke Opvang. Deze pilots worden bekostigd uit de reserve Maatschappelijke Opvang. Vanuit lokale middelen zijn in 2016 de collectieve verslavingspreventie en het project Ontmoeten & Verbinden bekostigd. In 2016 zijn nieuwe afspraken gemaakt over de financieringssystematiek, waarin de bouwstenensystematiek vereenvoudigd is in een trajectprijs. Hierbij wordt aangesloten bij de WMO-tarieven voor begeleiding. De voordelen op de centrumgemeentelijke regionale middelen worden, conform de gebruikelijke systematiek, gestort in de reserve Maatschappelijk Opvang.

Huiselijk geweld/Veilig thuis   € -
In 2016 wordt naar verwachting € 280.000 meer besteed dan de beschikbare centrumgemeentelijke uitkering Vrouwenopvang. We hadden dit ingeschat op € 120.000. De overschrijding wordt veroorzaakt door een aanvullend verstrekte subsidie voor Veilig thuis (personeel en opleiding) en (inhuur)kosten van extra ingezette capaciteit ten aanzien van vooral de ontwikkelingen Veilig thuis. De kosten voor de regiovisie vallen daar tegenover iets lager uit, maar worden naar verwachting deels nog in 2017 gemaakt. Het bovenstaande betekent dat voor 2017 ook een tekort van ca. € 70.000 wordt verwacht. De nadelige resultaten komen ten laste van de hiervoor beschikbare reserve Vrouwopvang. Voor 2018 is naar verwachting sprake van een 100% objectief verdeelmodel en wordt ingestoken op een trajectfinancieringsmodel, waarvan de financiële merites momenteel nog onvoldoende zijn uitgekristalliseerd.

Beschermd wonen    € -
Bij de accountantscontrole medio dit jaar op de Jaarrekening 2015 blijkt dat de (nagenoeg) definitieve afrekening en actualisatie voordeliger uitvalt, dan de (gedeeltelijke) aannames in de jaarrekening. Hierdoor wordt in 2016 een additioneel voordeel verwacht van € 0,55 miljoen. Voor 2016 valt de prognose bij beschermd wonen op basis van het eerste halfjaar ca. € 0,8 miljoen lager uit dan het beschikbare centrumgemeentelijke budget. We gaan er daarbij vanuit dat de besteding van PGB conform begroting verloopt. Gelijk aan de overige centrumgemeentelijke middelen wordt het voordeel op beschermd wonen ad € 1.350.000 in de reserve Beschermd wonen gestort.
Ook voor 2017 verwachten we dat er sprake is van onderuitputting. Het budget neemt tot 2020 fors toe (tot uiteindelijk € 1,8 miljoen extra). Een gedeelte van dit extra budget wordt overigens aangewend voor een hogere kapitaallastenvergoeding van de huisvesting in 2017 en 2018. Verder is voor 2017 en verder nog niet duidelijk wat de eventuele (financiële) consequenties zijn voor een mogelijke instroom beschermd wonen naar aanleiding van de afbouw van bedden GGZ-behandeling en de onzekerheden met betrekking tot de forensische instroom en daarnaast de eventuele uitname richting Wlz-budget (GGZ-C met een blijvende behoefte aan beschermd wonen, nu vallend onder de Wmo). We zetten in op verdere extramuralisering en een vermindering van de intramurale capaciteit. Dat leidt naar verwachting tot verdere besparingen. Verder vindt in verband met de decentralisatie beschermd wonen vanaf 2017 een verschuiving plaats van gelden vanuit centrumgemeente Ede naar de regiogemeenten.

Stelpost kapitaallasten   € 465.000 V

Vanuit eerdere besluitvorming is vanaf de jaarschijf 2016 structureel budget beschikbaar gemaakt voor onderstaande investeringen welke beide nog moeten worden gerealiseerd. Het budget voor 2016 kan daardoor vrijvallen.

▪   Een fietstunnel bij Hoekelum. Gelijktijdig met de aanleg van de Parklaan wordt er ter hoogte van Hoekelum een fietstunnel aangelegd. De aanleg van de Parklaan kampt echter met vertraging, vanwege de noodzaak om te komen tot een nieuw bestemmingsplan.
▪   Voor de komst van het World Food Center is een investeringsbijdrage van € 5 miljoen beschikbaar gesteld. Deze investering is voorzichtigheidshalve wat vroeg gepland, zodat er geld beschikbaar is op het moment dat er ook echt een definitieve go komt.

De faseringen van de investeringen leiden ook tot verschillen in 2017 en 2018, deze zijn in de actualisatie meegenomen.

Nadeelcompensatie plan de Klomp   € 330.000 N

Naar aanleiding van de uitspraak van de Raad van State heeft het afgelopen half jaar hernieuwd onderzoek plaatsgevonden naar de hoogte van de nadeelcompensatie plan de Klomp als gevolg van het afsluiten van de Veenendaalseweg. Dit onderzoek heeft geleid tot een uiteindelijk compensatiebedrag van € 330.000

Skaeve Huse                           2016: € 150.000 V

                             2017: € 150.000 N
Voor het project Skaeve Huse is de planning geactualiseerd. Deze leert dat in het vervolg van 2016 de locatie wordt bepaald. Met een bestemmingsplanprocedure in het vooruitzicht betekent dit dat wij u voorstellen om de kosten voor de uitwerking van de locatie te verschuiven naar 2017, met mogelijke uitloop voor het woonrijp maken in 2018.

Afval   neutraal
De verwachte extra kosten voor de (her) ingevoerde belasting op verbranden en storten vallen lager uit dan geraamd. Dit is het gevolg van een Green Deal tussen de landelijke overheid en Avi’s, waarbij bodemassen als volwaardige bouwstof mogen worden gezien. Hierbij is de afspraak gemaakt dat dit in stappen doorgevoerd wordt: vanaf 2015 geldt dit voor 23% en vanaf 01-01-2017 voor 50% en voor 100% per 01-01-2021. Hierdoor verlaagt het bedrag voor de verbrandingsbelasting met een evenredig deel. Daarnaast vallen de inzamelkosten lager uit als gevolg van inzet van meer zijbeladersvoertuigen. Tot slot neemt de hoeveelheid gescheiden ingezameld PMD sinds de invoering in september 2015 gestaag toe, waardoor een hogere vergoeding uit het Afvalfonds wordt uitgekeerd aan de gemeente. Per saldo leidt dit tot een voordeel van € 700.000 op het product Afval. Dit voordeel wordt verrekend met de Reserve Afval.

Griffie - formatie   € 75.000 N
Vanuit de Werkgeverscommissie van de griffie is, als gevolg van toegenomen werkzaamheden, gevraagd om uitbreiding van de formatie raadsadviseurs en ondersteuning griffie met resp. 0,5 fte en 0,6 fte. De kosten bedragen € 75.000.

Renteaanpassing Grondbedrijf/financiering   Divers

In de notitie Grondexploitaties 2016 (BBV) is aangeven dat de rentetoerekening aan de projecten die tot de grondexploitatie behoren op een andere wijze berekend wordt. Een groot verschil is dat het eigen vermogen niet meetelt als financieringsmiddel. Bij de berekening van de toe te rekenen rente conform de notitie is dit percentage 2,7% voor het grondbedrijf voor het jaar 2016. Om schommelingen te voorkomen, staat de BBV toe dat het percentage mag worden afgerond met maximaal 0,5% punt. Gezien de lage rentestand en het verloop van ons vreemd vermogen stellen wij voor het genormeerde rentepercentage van het grondbedrijf  (voor de BIE's) aan te passen van 3 naar 2,5%. Dit komt tevens dichter in de buurt bij de door de BBV vastgestelde verdisconteringsvoet van 2%. Dit betekent dat de toekomstige kasstromen tegen 2% contact gemaakt moeten worden. Dit was eerst 3%.

Bovenstaand voorstel heeft de volgende financiële uitwerking:

▪   De rente die het grondbedrijf in rekening wordt gebracht ter financiering van het onderhanden werk daalt van 3% naar 2,5%. Dit betekent een structurele extra last voor de algemene dienst.
▪   De rente die aan de Voorziening Negatieve Plannen moet worden toegerekend in verband met het opnemen van de verliezen tegen de contante waarde daalt vanwege de gewijzigde disconteringsvoet van 3% naar 2%. Dit heeft een structureel positieve invloed op de algemene dienst.

De resultaten van de plannen wijzigen door de gewijzigde rente- en disconteringsvoet. Allereerst wijzigt het eindresultaat van de plannen door de gewijzigde rentetoerekening positief. Daarnaast wijzigt de waarde van het resultaat van de plannen op dit moment (contante waarde) door de gewijzigde disconteringsvoet. Dit heeft een positief effect op de positieve plannen, maar een negatief effect op de negatieve plannen. Het totaal in het MPG lite becijferde resultaat als gevolg van de wijziging bedraagt € 2,4 miljoen en wordt verder toegelicht in het MPG lite 2016.
Per saldo resteert een nadeel voor de algemene dienst, inclusief een nadeel van € 170.000 omdat het in de begroting opgenomen rentevoordeel lager uit valt.

Bedrijven Investeringszone    € -
Vanaf belastingjaar 2017 wordt voor een aantal bedrijventerreinen een zogenaamde heffing Bedrijven Investeringszone (BIZ) ingevoerd. Invoering ervan is afhankelijk van de uitkomst van een draagvlakmeting eind 2016. De gemeente heft en stort de opbrengsten na aftrek van kosten aan een stichting die onder strikte voorwaarden de gelden gaat besteden aan het versterken van deze bedrijventerreinen, onder meer voor beveiliging en parkmanagement.

Belastingsamenwerking   € -
Vanaf 1 januari 2017 voert Ede de belastingtaken + WOZ uit voor de gemeente Rhenen. In navolging hierop wordt vanaf 2018 proactief beleid gevoerd richting omliggende gemeenten om (delen van) belastingtaken + WOZ uit te voeren vanuit Ede om zo een grotere regionale samenwerking te bewerkstelligen.

Stelpost onderuitputting   € 1.250.000 N
In de programmabegroting is een structurele stelpost onderuitputting opgenomen, uitgaande van een jaarlijkse onderuitputting als gevolg van onder meer fasering van realisatie. Deze onderuitputting doet zich voor op diverse budgetten/programma’s. Tegenover deze voordelen op de programma’s staat de vrijval van de stelpost, een nadeel van € 1,25 miljoen.

Onvoorzien   € 100.000 V
Analoog aan de vrijval van de stelpost onderuitputting laten wij de post onvoorzien vrijvallen, een voordeel van € 100.000.